تست خواب در کلینیک خواب برای تشخیص آپنه (وقفه تنفسی) می باشد.آپنه خواب (Sleep Apnea) از جمله اختلالات شایعی است که با توقف یا کاهش تنفس در خواب همراه است.
تشخیص دقیق این اختلال نیازمند انجام آزمایش‌های تخصصی در کلینیک های خواب است. در ادامه، تست های اصلی مورد استفاده برای تشخیص آپنه خواب و نحوه اجرای هر یک توضیح داده شده است.
پلی سومنوگرافی (Polysomnography)
پلی سومنوگرافی یا تست خواب، استاندارد طلایی برای تشخیص آپنه خواب محسوب می‌شود.
شاید این سوال برای شما مطرح شود که این تست چگونه اجرا می‌شود؟
- بیمار شب را در کلینیک خواب سپری می‌کند.
- حسگرهای مختلفی روی بدن بیمار قرار می‌گیرد که پارامترهای زیر را ثبت می‌کنند:
- فعالیت مغز: با استفاده از EEG (الکتروانسفالوگرافی).
- حرکات چشم: برای تشخیص مراحل خواب (REM و NREM).
- فعالیت عضلات: برای ثبت حرکات بدن.
- میزان اکسیژن خون: با پالس اکسیمتر.
- ضربان قلب و ریتم قلب: برای ارزیابی مشکلات قلبی مرتبط با آپنه.
- جریان هوا: از طریق بینی و دهان.
- حرکات قفسه سینه و شکم: برای بررسی تلاش‌های تنفسی.
ویژگی‌ها:
- مزایا: اطلاعات جامع و دقیق از وضعیت خواب بیمار ارائه می‌دهد.
- معایب: نیاز به تجهیزات پیشرفته و حضور بیمار در کلینیک.
تست خواب خانگی (Home Sleep Test - HST)
این تست یک روش ساده تر و قابل اجرا در خانه است که برای تشخیص آپنه متوسط تا شدید استفاده می‌شود.
چگونه اجرا می‌شود؟
- یک دستگاه قابل حمل به بیمار داده می‌شود که شامل حسگرهایی برای ثبت:
- جریان هوای بینی.
- سطح اکسیژن خون.
- ضربان قلب.
- حرکات قفسه سینه.
- بیمار دستگاه را در خانه به بدن متصل کرده و شبانه از آن استفاده می‌کند.
- اطلاعات ثبت شده به کلینیک بازگردانده می‌شود تا تحلیل گردد.
ویژگی‌ها:
- مزایا: راحتی بیشتر برای بیمار، هزینه کمتر نسبت به پلی‌سومنوگرافی.
- معایب: داده های کمتری نسبت به پلی سومنو گرافی ارائه می‌دهد.
تست خواب اکسیمتری شبانه (Overnight Pulse Oximetry)
این تست سطح اکسیژن خون بیمار را در طول شب اندازه‌گیری می‌کند.
چگونه اجرا می‌شود؟
- حسگر کوچکی به انگشت بیمار متصل می‌شود.
- این حسگر میزان اشباع اکسیژن خون (SpO2) و ضربان قلب را ثبت می‌کند.
- افت ناگهانی سطح اکسیژن خون در طول خواب می‌تواند نشان‌دهنده آپنه خواب باشد.
ویژگی‌ها:
- مزایا: ساده، غیرتهاجمی و کم‌هزینه.
- معایب: دقت کمتر در تشخیص آپنه خواب خفیف و ناتوانی در ارائه اطلاعات جامع.
تست خواب مولتیپل لاتنسی خواب (Multiple Sleep Latency Test - MSLT)
این تست بیشتر برای بررسی نارکولپسی(نارکولپسی یک اختلال عصبی مزمن است که با خواب‌آلودگی بیش از حد در طول روز و حملات ناگهانی خواب مشخص می‌شود.)استفاده شده، اما ممکن است در بیماران آپنه خواب نیز انجام شود.
چگونه اجرا می‌شود؟
- بیمار چندین بار در طول روز اجازه خوابیدن دارد.
- زمان لازم برای به خواب رفتن و ورود به خواب REM اندازه‌گیری می‌شود.
- بیماران مبتلا به آپنه خواب معمولاً زمان خواب بالایی دارند اما کیفیت خواب آن‌ها پایین است.
:ویژگی‌ها
- مزایا: مناسب برای بررسی سطح خواب آلودگی.
- معایب: زمانبر و نیازمند تجهیزات پیشرفته.
تست خواب استرسی تنفسی (Portable Respiratory Monitoring)
این تست شامل دستگاه‌های قابل حملی است که اطلاعات مربوط به تنفس را ثبت می‌کنند.
چگونه اجرا می‌شود؟
- دستگاه شامل حسگرهای ساده‌ای است که جریان هوا، حرکات قفسه سینه و اکسیژن خون را ثبت می‌کنند.
- مناسب برای بیماران با مشکوکیت متوسط به آپنه خواب.
ویژگی‌ها:
- مزایا: امکان استفاده در خانه، دقت قابل قبول.
- معایب: ارائه اطلاعات محدود.
جدول مقایسه انواع تست خواب تشخیصی آپنه خواب
| تست | محل اجرا | دقت | مزایا | معایب |
|---|---|---|---|---|
| پلی‌سومنوگرافی | کلینیک خواب | بسیار بالا | جامع‌ترین اطلاعات | نیاز به کلینیک و هزینه بالا |
| تست خواب خانگی | خانه | بالا | راحت و مقرون‌به‌صرفه | اطلاعات کمتر نسبت به PSG |
| اکسیمتری شبانه | خانه یا کلینیک | متوسط | ارزان و ساده | مناسب برای تشخیص‌های اولیه |
| تست مولتیپل لاتنسی خواب | کلینیک خواب | بالا | بررسی خواب‌آلودگی روزانه | زمان بر و هزینه بر |
| تست استرسی تنفسی | خانه | متوسط | استفاده راحت و مقرون‌به‌صرفه | مناسب برای موارد خفیف‌تر |
نکات مهم برای بیمارانی که میخواهند هر یک از این تست ها را انجام دهند:
- مشاوره با پزشک: بهترین تست بسته به شدت علائم و شرایط بیمار توسط پزشک تعیین می‌شود.
- آمادگی برای تست: بیمار باید از مصرف کافئین و الکل قبل از انجام تست پرهیز کند.
- تحلیل نتایج: نتایج تست‌ها توسط متخصص خواب بررسی شده و طرح درمانی مناسب ارائه می‌شود.
